Zo word je als privacy professional een effectieve leidinggevende

Basiskennis over bedrijfskundige thema’s, zoals leiderschap en doelgericht communiceren, stellen je als privacy professional in staat om je rol en positie in de organisatie te versterken. Jaap van Muijen van Nyenrode Business Universiteit vertelt over de kenmerken van effectief leiderschap. “Je moet jezelf kennen om te bepalen in welke rol je uitblinkt.” 

Privacy Leiderschap

“De klassieke bureaucratische organisatiestructuur, waarin mensen werken in een overzichtelijke en stabiele omgeving, is tegenwoordig niet meer dominant. De wereld is nu dynamisch en complex en dat heeft impact op organisaties. Daar past ook een andere manier van leiderschap bij, die meer faciliterend is”, zegt Jaap van Muijen, hoogleraar leadership & personal development aan Nyenrode Business Universiteit, over een actuele trend die privacy professionals zeker moeten kennen. “Leiderschap betekent dan dat je de kaders neerzet en medewerkers een grote eigen verantwoordelijkheid geeft – ook voor persoonlijke en professionele ontwikkeling.”  

Voor privacy professionals brengen de veranderingen in de wereld waarin organisaties opereren een extra uitdaging mee. “De grenzen tussen organisaties vervagen steeds meer. Er ontstaan eigenlijk een ecosystemen waarin verschillende organisaties intensief samenwerken. Wat betekent dat voor de uitwisseling van gegevens tussen organisaties? Welke privacy-issues worden dan pregnant? Hoe kijk je daarnaar en waar let je op? Hoe ga je bijvoorbeeld om met de doelbinding en beveiliging van data? Hoe stuur je medewerkers aan die over de traditionele grenzen van de organisatie werken? Uiteindelijk gaat het erom dat je het type leiderschap ontwikkelt dat past bij jouw toegevoegde waarde voor de doelstellingen en de resultaten van de organisatie.” 

Kenmerken van effectieve leiders 

Leiderschap draait in essentie om het beïnvloeden van het gedrag van mensen, benadrukt Van Muijen, die tijdens de zesdaagse collegereeks Bedrijfskunde voor privacy professionals van Outvie en Nyenrode Business Universiteit de module over leiderschap verzorgt. “Er is sprake van een complex samenspel tussen de persoon die leidinggeeft, de context van de organisatie en de medewerkers die een bepaalde mate van sturing verwachten. Daar moet een goede fit tussen zijn.” 

Effectieve leiders kennen zichzelf; delegeren en monitoren; zijn in staat om onder druk te functioneren; willen anderen laten stralen; beteugelen hun ego; zijn geloofwaardig, integer en vertrouwenwekkend en kiezen een werkomgeving die past bij hun persoonlijkheid, motieven en groeipotentieel. Vooral delegeren vinden we moeilijk, merkt Van Muijen. “Overpakken vinden we meestal makkelijker, vanuit de gedachte: ik doe het beter en sneller. Maar als je het werk van een ander gaat doen, dan kan een ander ook niet leren. Een leidinggevende is er om een medewerker te helpen om zichzelf te ontwikkelen.” 

Effectieve leiders: 

• kennen zichzelf
• delegeren en monitoren
• beteugelen hun ego
• zijn geloofwaardig, integer en vertrouwenwekkend
• kiezen een werkomgeving die past bij hun persoonlijkheid en potentieel 

Kenmerken van succesvolle privacy leiders 

Zorg dat je in een context werkt die bij je persoonlijkheid past, adviseert Van Muijen. “Als verdraagzaamheid een van je sterke persoonlijkheidskenmerken is, dan ben je doorgaans zachtaardig en conflictvermijdend en ga je op zoek naar win-winsituaties. In een heel conflictueuze omgeving kom je dan niet goed tot je recht. In een organisatie waarin samenwerking voorop staat, is er een betere match.” Van Muijen geeft nog een voorbeeld: in een werkomgeving met een sterke drive tot concurrentie en winstmaximalisatie is het moeilijk om als integere leider effectief te zijn. 

Om te bepalen of je op de goede plek zit, moet je jezelf goed kennen, benadrukt Van Muijen. “Niet iedereen heeft de persoonlijkheid om een faciliterende, inspirerende of zakelijke leider te worden. Je moet jezelf kennen om te bepalen in welke rol je uitblinkt.” 

Ook de verwachtingen en drijfveren van medewerkers zijn volgens Van Muijen van invloed van de effectiviteit van leidinggevenden. “Wat hebben mensen als individu van een leidinggevende nodig? Als je de motieven van medewerkers doorziet, dan kan je je stijl daarop aanpassen. Wil een medewerker vooral autonomie en dus zelfstandig werken? Of is iemand extrinsiek gemotiveerd, en moet je dus af en toe openlijk applaus geven?” 

Mensengedoe 

“Leiderschap is mensengedoe, waarbij je door vallen en opstaan leert om effectief te worden”, aldus Van Muijen. “Je moet het als leidinggevende leuk vinden om medewerkers te beïnvloeden op een manier die past bij het individu én die ervoor zorgt dat je de doelen van de organisatie realiseert.”  

Wat zijn de belangrijkste adviezen die Van Muijen meegeeft aan de deelnemers aan collegereeks Bedrijfskunde voor privacy professionals? “Wees je ervan bewust dat je de regisseur bent van je eigen gedrag en – deels – dat van anderen. Kijk goed naar de omgeving waarin je een effectief leider kunt zijn. Welke contexten passen goed bij mijn persoonlijkheid? Wat vragen medewerkers van mijn stijl van leidinggeven?” 

Strategie toekomstbestendig

Zorg ook dat je goed aanhaakt op de strategische keuzes van de organisatie, voegt Van Muijen toe. “Vroeger werd er vaak gewerkt met een langetermijnstrategie en met meerjarenplannen. Nu wordt er veel meer rekening gehouden met de steeds veranderende omgeving: er wordt weliswaar een stip op de horizon gezet, maar naar de strategie wordt op een agile-achtige manier gekeken. Dat betekent dat een aanzienlijk deel van de medewerkers met onzekerheid moet omgaan. Dat moet je als leidinggevende goed ondersteunen.” 

De grootste misvatting is dat je leiderschap kunt claimen, stelt Van Muijen. “Je kunt niet zeggen: ik ben leidinggevende en daarom gaan mensen doen wat ik vraag. Leiderschap in the eye of the beholder. Je bent pas een leider als je weet wat medewerkers wensen en verwachten, en als je dat daadwerkelijk kunt leveren.”