Home Invoering Omgevingswet vraagt om goede voorbereiding

Invoering Omgevingswet vraagt om goede voorbereiding

mei 30, 2022

David van Baarle, Hoofdredacteur Industrielinqs

Hoewel de invoering van de Omgevingswet al een paar keer is verschoven, lijkt de nieuwe startdatum 1 januari 2023 wel te kunnen doorgaan. Dat betekent dat BRZO-bedrijven over een half jaar hun informatievoorziening op orde moeten hebben. In een reeks van trainingen en een BRZO/Seveso Congres geeft kennismakelaar Outvie (voorheen IIR) inzicht in de gevolgen van de Omgevingswet voor de industrie.

Omgevingsveiligheidsdeskundige Simone van Dijk van Royal Haskoning DHV nuanceert direct het omgevingsrisico van industriële activiteiten in Nederland. ‘Er is in de recente geschiedenis maar één incident bekend waarbij slachtoffers zijn gevallen die niet werkten bij het bedrijf die de ramp veroorzaakte: de vuurwerkramp in Enschede. De brand bij Chemiepack of bijvoorbeeld de explosie van de MSPO2-unit bij Shell Moerdijk veroorzaakten geen gevaarlijke situatie buiten de eigen site. Wat overigens niet wil zeggen dat men er niet alles aan moet doen om dergelijke incidenten in de toekomst te voorkomen.’

De nuancering is met name nodig om de risicoanalyse te kunnen valideren. De kans dat zich een incident voordoet waarbij slachtoffers buiten het bedrijfsterrein vallen, is klein. Maar omdat de impact groot kan zijn, zullen BRZO-bedrijven, straks Seveso-inrichtingen, toch moeten kunnen laten zien hoe ze risico’s mitigeren of de gevolgen van een incident beperken.

Vereenvoudiging

De Omgevingswet is in het leven geroepen om de vergunningverlening en ruimtelijke ordening voor complexe projecten te vereenvoudigen, stelt Van Dijk. ‘Met de transitie naar nieuwe energiebronnen, grondstoffen en duurzame processen wordt namelijk meer aanspraak gemaakt op de boven- en ondergrondse ruimte. Omdat daarbij ook rekening moet worden gehouden met lucht-, bodem-, waterkwaliteit, natuur én omgevingsveiligheid, wordt de aanvraag van de juiste vergunningen al snel een reis langs diverse overheidsloketten.’

Het kabinet bepaalde dan ook dat de ruim zestig algemene maatregelen van bestuur (AMvB) en honderd ministeriële regelingen die de fysieke leefomgeving moesten beschermen, werden teruggebracht naar vier AMvB’s. De vier AMvB’s die overblijven, zijn: het Besluit activiteiten leefomgeving, het Besluit bouwwerken leefomgeving, het Besluit kwaliteit leefomgeving en het Omgevingsbesluit.

Hoewel het doel het vergunningsstelsel te vereenvoudigen wel is gehaald, zal het volgens Van Dijk toch nog lastig zijn voor HSE-managers om de nieuwe regelgeving te doorgronden. ‘Want hoewel een groot deel van de regels behouden zijn, zullen ze wel ergens anders zijn ondergebracht dan voorheen. Bovendien is het beleid rondom de omgevingsveiligheid gewijzigd. Zo moeten bedrijven bijvoorbeeld onderscheid maken tussen plaatsgebonden en groepsrisico. De wettelijke verplichting om daarbij een kwantitatieve inschatting te maken van het groepsrisico vervalt. In plaats daarvan zal worden gewerkt met zogenoemde aandachtsgebieden. Die zal de overheid publiceren in de atlas leefomgeving.’

Aandachtsgebied

De nieuwe wet is niet voor niets meerdere keren uitgesteld. De invoering ervan is namelijk nog niet zo eenvoudig. Met name omdat de Rijksoverheid meer taken neerlegt bij de decentrale overheden. ‘Vooral gemeentes krijgen een zwaardere rol in de vergunningverlening’, zegt Van Dijk. ‘Bovendien kan het zo zijn dat een hoog-risicobedrijf met meerdere gemeentes om de tafel moet gaan zitten als het uitbreidingsplannen heeft.

Als de nieuwe bedrijfsactiviteiten namelijk kunnen leiden tot brand, explosies of bijvoorbeeld een gifwolk, trekt de overheid een cirkel over het gebied met soms een straal van meer dan tien kilometer. Wie in dit zogenaamde aandachtsgebied wil bouwen of andere activiteiten wil ondernemen, zal rekening moeten houden met de voorschriften die voor dit gebied gelden. Zo zal bijvoorbeeld een nieuw gebouw binnen zo’n gifwolkaandachtsgebied altijd een afsluitbare luchtventilatie moeten hebben.’

BRZO-bedrijven die willen uitbreiden of hun productie willen opschalen, zullen er rekening mee moeten houden dat daarmee ook hun aandachtsgebied kan uitbreiden. ‘Het is van belang dat gemeenten in het omgevingsplan, wat voorheen het bestemmingsplan was, rekening houden met deze veranderende aandachtsgebieden. Als ze dat namelijk niet doen, kan een uitbreiding niet zomaar plaatsvinden.’

Pro-actief

Van Dijk raadt bedrijven dan ook aan zich pro-actiever op te stellen richting gemeentes. ‘Ook voor gemeentes is de nieuwe Omgevingswet een ingrijpende wijziging. Sommige gemeentes zullen de uitvoering ervan wellicht overlaten aan de milieudiensten, maar niet iedere gemeente zal dit doen. Hoe dan ook zal de bestuurslast groter worden. Het helpt dan als bedrijven al kunnen meedenken of en hoe hun plannen binnen het omgevingsplan van de gemeente passen.’

één van de onderwerpen

De training Impact van de Omgevingswet is één van de onderwerpen die Outvie zijn industriële achterban aanbiedt. Het bedrijf bouwde jarenlang als IIR een reputatie op van hoogwaardige kennisdeling binnen een sterk netwerk van industriële experts. De nieuwe naam past beter bij de nieuwe organisatie die zichzelf uitdaagt om zich continu te overtreffen. Via conferenties en (incompany) trainingen vertaalt de kennismakelaar industriële trends naar praktische kennis. Bovendien weet men gelijkgestemden bij elkaar te krijgen om ook van elkaar te kunnen leren. Dit jaar biedt Outvie een interessant palet aan industriële trainingen voor zowel (Q)HSE als maintenance, asset en shutdown managers.

Naast de trainingen over de impact van de Omgevingswet voor de industrie, staat ook het BRZO/Seveso Congres in het teken van de nieuwe wet. De maintenance manager kan zijn kennis en netwerk versterken met trainingen als Onderhouds- en reliability management, Data analytics for preventive maintenance, Asset informatiemanagement en de opleiding IAM Certificate in Asset Management. Kijk voor het gehele programma en meer informatie op www.outvie.nl/industry