Home De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en Seveso-bedrijven

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en Seveso-bedrijven

september 3, 2024

Mattheus Wassenaar, inspecteur-generaal | ILT

Het werkterrein van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) bestrijkt een breed scala aan onderwerpen die direct relevant zijn voor de activiteiten van Seveso-bedrijven. Mattheus Wassenaar, inspecteur-generaal van de ILT en keynote spreker tijdens het Nationaal Seveso Congres 2024, vertelt over de actuele ontwikkelingen in het toezicht op de omgang met schadelijke stoffen.

“Het werk van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) richt zich op maatschappelijke vraagstukken, zoals veiligheid en duurzaamheid, op het gebied van transport, infrastructuur, milieu en wonen. Ons toezicht bestrijkt meer dan 160 onderwerpen. Ons brede werkterrein betekent dat we niet alles kunnen doen. We focussen onze inzet daarom op de grootste risico’s voor Nederland en op de activiteiten waarmee we de schade voor mens en milieu het meest beperken”, vertelt Mattheus Wassenaar, inspecteur-generaal van de ILT en keynote spreker tijdens het Nationaal Seveso Congres 2024.

Een belangrijke actuele focus van de ILT is de bescherming van het milieu en de gezondheid van burgers, licht Wassenaar toe. “Als daar de naleving van de wet- en regelgeving onder druk staat, dan nemen we strenge maatregelen. Zo nodig starten we zelfs een strafrechtelijke procedure.”

Toezicht op de omgevingsvergunningen voor Seveso-bedrijven

Wassenaar is sinds 2019 werkzaam bij de toezichthouder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, en vervult sinds 2023 de positie van inspecteur-generaal. Eerder werkte hij onder meer bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Dienst Justitiële Inrichtingen.

“De ILT geeft advies aan de provincies, die de omgevingsvergunningen verlenen aan Seveso-bedrijven”, vertelt Wassenaar over de positie van de ILT ten aanzien van Seveso-bedrijven. “We beoordelen of het bevoegd gezag – dat wil zeggen: de provincie – tijdens een vergunningprocedure de wet- en regelgeving goed heeft toegepast. We kijken dan naar onderwerpen zoals externe veiligheid, emissies en afval. Tussen 2019 en 2022 zijn er ruim 300 vergunningsprocedures doorlopen. Uit onze beoordelingen volgt regelmatig een advies aan het bevoegd gezag om de vergunning aan te passen, zodat de provincie de beschikking effectief kan gebruiken voor de uitvoering van het toezicht.”

Trends in het toezicht op Seveso-bedrijven

Welke ontwikkelingen ziet de ILT als het gaat om het toezicht op Seveso-bedrijven? Wassenaar: “In de samenleving is een groeiende bewustwording van de risico’s van economische activiteiten voor de gezondheid en de leefomgeving. Schadelijke stoffen, zoals ultrafijnstof en PFAS, kunnen aanwezig zijn bij Seveso-bedrijven. De Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) concludeerde vorig jaar al dat er een betere bescherming tegen industriële uitstoot mogelijk en noodzakelijk is. Het is dan ook van belang dat het bevoegd gezag en de omgevingsdiensten de juiste acties ondernemen als het gaat om de vergunningverlening, het toezicht en de handhaving in de industrie.”

“We zien ook dat de effecten van chemische stoffen op biodiversiteit, klimaat en de kwaliteit van water, lucht en bodem steeds duidelijker worden. Daarom is een van de kernpunten van de ILT om de naleving van de REACH-verordening in Nederland te versterken. We voeren bijvoorbeeld inspecties uit bij de bedrijven die de veiligheidsinformatiebladen opstellen.”

Het groeiende risicobewustzijn in de samenleving en de nieuwe inzichten rond schadelijke stoffen betekenen volgens Wassenaar dat het voor Seveso-bedrijven steeds belangrijker wordt om te leren van incidenten. “Ongewone voorvallen kunnen verregaande gevolgen hebben voor het milieu en de gezondheid van de leefomgeving. Wij vragen Seveso-bedrijven om (bijna-)ongevallen altijd te melden bij het bevoegd gezag. We verwachten natuurlijk ook dat bedrijven in de sector elkaar scherp houden, door steeds de eigen verantwoordelijkheid te nemen – en niet alleen als de toezichthouder langskomt.”

De nieuwe uitdagingen rond veilig transport van gevaarlijke stoffen

Het Nationaal Seveso Congres 2024 is speciaal ontwikkeld voor professionals die werkzaam zijn bij een Seveso-bedrijf, die samenwerken met een Seveso-bedrijf, of die actief zijn in het veld van toezicht en inspectie. Wassenaar zet in zijn keynote onder andere het thema transport in de schijnwerpers. “In Nederland worden dagelijks honderdduizenden tonnen gevaarlijke stoffen vervoerd, van chemicaliën tot vuurwerk. De energietransitie en de beweging naar een circulaire economie zorgen voor nieuwe transportstromen van gevaarlijke stoffen. Denk aan het vervoer van lithiumbatterijen en van ammoniak, dat als drager van waterstof gebruikt gaat worden.”

De ILT inspecteert in 2025 een groot deel van het transport van gevaarlijke stoffen van en naar Seveso-bedrijven. “We werken bij de inspecties zo veel mogelijk samen met ketenpartners, zoals de omgevingsdiensten. De inspecteurs van de ILT richten zich op bedrijven ter plaatse, omdat een goede werkwijze bij de bron de risico’s in de rest van de vervoersketen vermindert.”

Het uitgangspunt van de ILT is altijd om bedrijven te wijzen op de eigen verantwoordelijkheid voor veiligheid en duurzaamheid, benadrukt Wassenaar. “Bedrijven moeten voldoen aan de wet- en regelgeving én ze hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid om risico’s voor de leefomgeving te minimaliseren. Toezicht en handhaving zijn in onze visie vooral nodig om achterblijvende bedrijven een stap vooruit te laten zetten.”

Tijdens het Nationaal Seveso Congres 2024 delen toezichthouders, Seveso-bedrijven en andere experts de inzichten en ervaringen die de veiligheid en duurzaamheid van uw organisatie verder brengen. Aan bod komen onder meer de inspectiethema’s van nu en straks en de veranderingen in de wet- en regelgeving. Bent u er op 21 november bij in Utrecht? Bekijk het volledige programma en boek uw tickets via de website.