Asset management wordt steeds meer een organisatievraagstuk

Wat betekenen de actuele ontwikkelingen, zoals de coronacrisis, de energietransitie en de voortschrijdende digitalisering, voor de rol van de Asset Manager? Wat zijn de uitdagingen en hoe blijf je als professional futureproof? De focus komt steeds meer te liggen op bedrijfseconomische vraagstukken, vertelt Diederik van Leeuwen van adviesbureau IES Asset Management.

Gevolgen van uitstellen investeringen

“Door de coronacrisis heeft onze economie een flinke knauw gekregen, en de overheid heeft veel geïnvesteerd. De verwachting is dat de komende jaren de buikriem wordt aangehaald: ondernemingen en overheden moeten fors bezuinigen. Dat kan grote gevolgen hebben voor de budgetten en investeringen voor onderhoud en beheer van assets”, vertelt Diederik van Leeuwen, partner bij IES, een toonaangevend adviesbureau dat is gespecialiseerd in assetmanagement.

Hij houdt zich sinds 1998 als adviseur bezig met de implementatie van assetmanagement in organisaties in binnen- en buitenland. Daarnaast is hij hoofddocent van de Outvie-opleiding voor het behalen van het IAM Certificate in Asset Management, parttime docent aan de Hogeschool Utrecht en een actief lid van het Institute of Asset Management (IAM). “De gevolgen zijn op de korte termijn misschien niet direct zichtbaar. Maar als je investeringen in onderhoud en beheer vermindert of uitstelt, kan er achterstallig onderhoud ontstaan. Met alle gevolgen van dien voor de kwaliteit en veiligheid.”

Verbindende rol

De actuele situatie rond de coronacrisis laat het belang zien van de Asset Manager als spin in het web, zegt Van Leeuwen. “De Asset Manager heeft een verbindende rol tussen het management en de directie aan de ene kant, en de operationele uitvoering van het onderhoud en het productieproces aan de andere kant. De Asset Manager legt de link tussen de doelstellingen van het bestuur, zoals financiële prestaties, kwaliteit en duurzaamheid, en de functionele en technische prestaties van de assets. Daarbij ligt de focus op de waarde en het functioneren van het portfolio van assets op de lange termijn. Assets gaan normaalgesproken nu eenmaal lang mee en de vraag is hoe je dat het beste kunt regelen, tegen de laagste kosten en met het meeste rendement.”

Van Leeuwen geeft het voorbeeld van Rijkswaterstaat, dat een van de grootste publieke asset protfolio’s in Nederland in handen heeft, zoals wegen, vaarwegen, bruggen, sluizen en stormvloedkeringen. “Alles moet het goed doen op de momenten dat het nodig is, nu én over twintig of dertig jaar. Het functioneren van de assets moet je steeds zo goed mogelijk regelen binnen de kaders die er liggen, zoals de vereiste kwaliteit, veiligheid en budgettaire ruimte. Naast het reguliere onderhoud zijn er ook andere beheersmaatregelen nodig. Wat doe je als een asset veroudert, of de eisen veranderen? Als er steeds meer verkeer is, dan moet een snelweg misschien worden verbreed, of een brug versterkt.

Het herstel van achterstallig onderhoud is soms veel duurder dan onderhoudsbeurten, upgrades of vervangingen die op tijd worden uitgevoerd. De opgave voor de Asset Manager is om beslissers duidelijk te maken hoe het portfolio ervoor staat, aan welke eisen assets nu en straks moeten voldoen, en wat ervoor nodig is om het gewenste kwaliteitsniveau in stand te houden.”

Certificering met meerwaarde voor de beroepspraktijk

Tijdens de Outvie-opleiding voor het behalen van het IAM Certificate in Asset Management vertelt Van Leeuwen over de basisbeginselen en principes van assetmanagement. “Het IAM heeft als internationale branchevereniging kwalificaties opgesteld die je als Asset Manager nodig hebt om je rol op een goed niveau uit te voeren. Aan het certificaat is een formeel examen verbonden dat je kennisniveau toetst. Het certificaat is een onafhankelijke erkenning dat je de theoretische basis van assetmanagement begrijpt.” Sinds kort is er ook een formele titel, de Asset Management Professional (AMP) en het IAM Certificate is een van de eisen om je voor de titel te kwalificeren.

De vijfdaagse opleiding IAM Certificate in Asset Management is bijzonder relevant voor professionals die zich bezighouden met het beheer van fysieke assets in de infrastructuur en industrie. Van Leeuwen ziet dat een groeiende groep professionals toewerkt naar certificering. “In de opleiding krijg je de gehele context en de belangrijkste theorieën van assetmanagement mee, ondersteund met een volwaardige e-learning omgeving.

De deelnemers zien echt de meerwaarde voor de beroepspraktijk, omdat je de theorie leert toepassen op je eigen werkpraktijk. De Asset Manager is cruciaal om assetmanagement in te richten in de organisatie en daarvoor moet je als het ware over het (technische) onderhoud en beheer heen kunnen kijken. Het gaat om de organisatorische en bedrijfskundige context waarin je opereert en de toegevoegde waarde die je creëert voor de organisatie. De techniek is daarom de basis, maar zeker niet de hoofdmoot van het werk van een Asset Manager .”

In control

Een grote uitdaging voor de Asset Manager van nu is om de – actuele en toekomstige – situatie rond het onderhoud en beheer inzichtelijk te maken. “Wat is nu de stand van zaken van de assets en wat zijn de mogelijke consequenties van eventuele veranderingen, zoals bezuinigingen en de energietransitie? Als Asset Manager schets je scenario’s en stel je de organisatie in staat om in control te zijn.” In scenario’s is een analyse opgenomen over de gevolgen van besluiten op de prestaties van de assets en de kosten en baten.

Het is belangrijk om daarbij de taal te spreken van het management om de boodschap overtuigend over te brengen, voegt Van Leeuwen toe. “Het management is doorgaans niet geïnteresseerd in technische details, maar in bedrijfseconomische afwegingen en risico’s. Wat zijn de kosten, voordelen en toegevoegde waarde van de verschillende opties? Wat zijn de risico’s van investeringen en bezuinigingen, bijvoorbeeld als het gaat om veiligheid, imago en continuïteit? De Asset Manager brengt de keuzes voor de directie in kaart en adviseert over onderhoud en beheer in relatie tot investeringen en budgetten.”

Meer bedrijfseconomie, minder techniek

Speciaal voor professionals die het IAM Certificate in Asset Management en het IAM Diploma in Asset Management hebben behaald, organiseert Outvie een inspiratiedag. De deelnemers worden door vakgenoten bijgepraat over de laatste ontwikkelingen in assetmanagement en gaan samen aan de slag met innovatieve oplossingen voor actuele vraagstukken uit hun werkpraktijk.

Asset Managers krijgen steeds meer te maken met complexe thema’s, zoals digitalisering en de energietransitie, signaleert Van Leeuwen. “Datagedreven onderhoud is in opmars, en stelt je in staat om de prestaties en condities van assets nauwkeuriger te meten en op basis daarvan beter te voorspellen. Het scenariodenken wordt steeds belangrijker.” Tegelijkertijd worden de middelen voor assets en asset management naar verwachting schaarser. “De energietransitie vereist grote investeringen en geld is niet onbeperkt beschikbaar. Er zullen daardoor soms moeilijke keuzes gemaakt moeten worden, die beheer- en onderhoudsbudgetten onder druk zetten.”

Toekomst voor Asset Managers

“In de rol van de Asset Manager komt de focus steeds meer te liggen op bedrijfseconomische vraagstukken, omdat de organisatie dat van de functie verwacht”, zegt Van Leeuwen over de toekomst van het vak. “Je bent als Asset Manager niet simpelweg een technisch beheerder. Je moet namelijk voor de organisatie tot de beste opties komen voor nu en straks, en er rekening mee houden dat de optimale keuze in de loop der tijd steeds kan veranderen. Alleen met de juiste competenties en voldoende aandacht voor de organisatievraagstukken- en doelstellingen ben je hier als Asset Manager goed op voorbereid.”

Ook klaargestoomd worden om het IAM Certificate in Asset Management te behalen? Bekijk hier wat Outvie voor je kan betekenen, en schrijf je direct in.