De trend richting execution-only verandert ook het hypotheeklandschap

De opkomst van de hypotheek zonder advies, execution-only, hangt al jaren in de lucht. Tot nu toe is het aandeel echter nog minimaal, nog geen tien procent van de totale hypotheekmarkt. Maar door de opkomst van andere execution-only-diensten gaat er wel verandering komen in de klantbediening bij hypotheken.

De Nederlandse hypotheekmarkt is vrij traditioneel als het om advies en bemiddeling gaat. Het overgrote deel van de hypotheken komt tot stand via een (onafhankelijk) adviseur. Tien jaar geleden, bij de afschaffing van de provisievergoeding aan onafhankelijke adviseurs en het invoeren van betaald advies, verwachtten veel consultants een flinke toename van execution-only hypotheken. Tien jaar later is het aandeel hiervan echter nog steeds beperkt tot minder dan tien procent van de totale markt.

Grip op proces en kostenefficiëntie

Dat komt omdat bij complexe producten zoals hypotheken advies altijd een grote rol zal blijven spelen. Toch gaat het bedieningsconcept ook bij hypotheken wijzigen doordat er bij consumenten een grotere behoefte ontstaat aan meer zelfwerkzaamheid. Zij vinden grip op het proces en kostenefficiëntie belangrijker. Ik verwacht dan ook dat het aandeel execution-only zal groeien, mede door de toenemende populariteit van andere online execution-only-diensten.

Opkomst platforms stimuleert keuze voor execution-only

Kijk bijvoorbeeld naar de manier waarop consumenten reizen boeken en verzekeringen afsluiten. Deze verschuiving wordt grotendeels gedreven door de opkomst van online platforms en de innovaties die zij meebrengen. Consumenten hebben steeds betere ervaringen met dergelijke platforms, waardoor ze minder snel afhaken tijdens hun klantreis. Daarvoor zijn telkens twee elementen verantwoordelijk:

• Gemak en toegankelijkheid: Online platforms bieden het gemak van 24/7 toegang tot informatie. Met slechts een paar klikken worden de meeste vragen over het product of de dienst beantwoord, zo nodig met een prijsvoorstel. Hierbij hoort ook eenvoudig toegankelijke track & trace-informatie en de snelheid waarmee je het bestelde product of de dienst digitaal of fysiek in huis hebt.
• Prijsvergelijking: Het internet stelt consumenten in staat om snel de beste deals te vinden.

Waarom dan nog geen succes in de hypotheekmarkt?

Het aantal aanbieders van execution-only-hypotheken is nog heel beperkt. Bovendien is de hypotheekmarkt de laatste jaren booming geweest. De consument was al blij een koophuis te kunnen bemachtigen, en bij het afsluiten van de hypotheek was snelle zekerheid nodig. Wie kon dat leveren? De adviseur natuurlijk.

Maar er is nog een belangrijke reden. Het afsluiten van een hypotheek lijkt ook heel complex, zeker voor doorstromers die met een bestaande hypotheek zitten. Zowel het product zelf kan complex overkomen net als de hoeveelheid informatie die je als consument moet verstrekken. Beide aspecten zijn veel omvangrijker dan bij andere diensten en producten.

Hypotheeklandschap verandert

Maar het landschap voor hypotheken verandert, en de digitale uitwisseling van data neemt een enorme vlucht. Tegen 2027 zijn elektronische wallets alomtegenwoordig en voorzien ze in de meest gevraagde datapunten van een geldverstrekker. De rol die de adviseur hierbij nog had als doorgeefluik is er dan niet meer. Deze benadering is voor de consument aantrekkelijk vanwege de potentiële kostenbesparingen en het gemak dat het met zich meebrengt.

Hybride hypotheekjourney is de toekomst

Is daarmee de rol van de adviseur dan uitgespeeld? Nee, in tegendeel. Ik denk dat de focus voornamelijk op hybride oplossingen zal liggen. TJIP definieert hybride als een evenwichtige combinatie van zelfwerkzaamheid van de consument en dienstverlening van de adviseur. Een benadering waarbij technologische efficiëntie wordt gecombineerd met consumentenbewustzijn en de wens om zelf de regie te voeren.

Maar consumenten moeten zich dan wel bewust zijn van de mogelijke valkuilen. Het ontbreken van persoonlijk advies kan leiden tot het missen van belangrijke nuances en het onvoldoende begrijpen van de financiële implicaties. Het is van cruciaal belang dat huizenkopers en bestaande hypotheekklanten zich bewust zijn van hun eigen kennis en comfortniveau bij het nemen van financiële beslissingen.

Zo komt de snellere, efficiëntere ervaring zoals ze die in andere branches al gewend zijn ook naar de hypotheekmarkt. Misschien wordt daarmee wel de knip gelegd tussen advies en bemiddeling.
Dat zou de opkomst van geavanceerde execution-only-straten kunnen versterken. Zo maakt een datagedreven systeem het ook zeer eenvoudig om daar waar nodig voor een hybride oplossing te kiezen, met advies op maat op het gewenste moment. Uiteraard op vraag van de consument of wanneer de oplossing het nodig acht.

Wens van consument bepaalt de toekomst hypotheeksector

De vraag naar meer zelfwerkzaamheid weerspiegelt in het veranderende hypotheeklandschap, gedreven door de wensen van consumenten en technologische innovatie. Een gebalanceerde benadering, waarbij technologische efficiëntie wordt gecombineerd met consumentenbewustzijn, is daarom essentieel voor de verdere evolutie van de hypotheekmarkt in Nederland.